fbpx
Home BLOG Budujemy odporność psychiczną – wybaczenie

Budujemy odporność psychiczną – wybaczenie

by Anna Paluch
wybaczenie
wybaczenie

Budujemy odporność psychiczną – wybaczenie

Radzenie sobie z kryzysami, trudnościami i traumą wymaga pochylenia się nad słowem wybaczenie i jego znaczeniem dla nas. Ludzie odporni psychicznie potrafią wybaczać innym i sobie, choć to jedno z najtrudniejszych zadań z jakimi przychodzi nam się mierzyć.

To jedno z najtrudniejszych wyzwań przed jakim stoi człowiek zraniony, wybaczenie, czasem drobnych krzywd, ale nierzadko straty największych wartości. Chociaż to trudne i łatwo się o tym pisze, kiedy nie przeżywa się straty w danym momencie. Jednak chowanie urazy, żal i gorycz, tak naprawdę rozlewają nam się w sercu i umyśle, sami sobie wyrządzamy krzywdę kurczowo trzymając się nienawiści czy zemsty. Musimy pamiętać, że wybaczając nie robimy przysługi, ani nie przywracamy wolności oprawcy, ale pozwalamy sobie na zamknięcie przeszłości i ruszenie dalej w życie. To trudne, dlatego czasem zajmuje nam sporo czasu, dlatego nierzadko wymaga wsparcia specjalisty, ale zawsze to my decydujemy, kiedy pozwalamy sobie poczuć ulgę wybaczenia. To nie oznacza, że mamy zapomnieć, wymazać z pamięci, trudne doświadczenie, przecież wyparcie to niewłaściwy mechanizm obronny. Jednak po przeżyciu żałoby po stracie, po przeżyciu bólu po doznanych krzywdach zawsze przychodzi czas na kolejny etap. Nawet jeśli w tym momencie to dla ciebie niewyobrażalne. 

Doświadczenia osób, które przetrwały traumy, wojny pokazują, że ich odporność psychiczna, która pomogła im przetrwać jest również mocno powiązana z umiejętnością wybaczania i znalezieniem sensu w cierpieniu. Chowanie urazy, żal i gorycz są dla nas kosztowne psychicznie, ale i fizycznie (wpływ stresu). Wybaczanie uwalnia nas od gniewu i pomaga zaleczyć rany, tak się mówi. Czy to potwierdzone założenia? W związku z tym przeprowadzono badania by sprawdzić, czy wpływ wybaczania rzeczywiście jest taki pozytywny. Wyniki badań (Enright, 2012)  naprawdę zachęcają do tego by nauczyć się i znaleźć w sobie siłę by wybaczyć, bo wybaczanie:

  • Zwiększa poczucie szczęścia (uwolnienie od negatywnych uczuć),
  • Wzmacnia poczucie własnej wartości (poprzez nawiązanie kontaktu z naszym kochającym Ja)
  • Pobudza nadzieję (przestajemy skupiać się na przeszłości),
  • Redukuje stres, depresję, lęk, przewlekły ból, kłopoty ze snem, nadużywanie substancji psychoaktywnych,
  • Zwiększa naszą elastyczność (oderwanie się od przeszłości),
  • Wzmacnia empatię i duchowość

Wybaczanie staje się łatwiejsze w miarę praktykowania, chociaż nie życzymy sobie tylu krzywd by był powód do ćwiczeń. 

Wybaczyć komuś czy sobie?

Co jest trudniejsze: wybaczyć sobie czy komuś? Myślę, że to porównywalnie trudne i wymagające odpowiedniego przygotowania doświadczenie. Wybaczanie sobie jest o tyle trudne, że musimy wyzbyć się poczucia winy i samokrytyki, która przecież jest tak dla nas charakterystyczna. Od siebie wymagamy więcej, więc jak mogliśmy popełnić błąd? Wybaczenie sobie jest elementem dojścia do siebie, wyciągnięcia wniosków i postępowania według nowego schematu, zamiast tonąć w samooskarżeniu i negatywnych przekonaniach bez przyszłości. 

Wybaczanie komuś to zastąpienie gniewu miłością, bardzo trudny i wymagający zabieg. Zapytasz, dlaczego to ja mam się starać, jeśli ktoś wyrządził mi zło? To jedyna droga by uwolnić się od negatywnych emocji, przeszłości i wyjść z ciemności w stronę szczęścia i jedności ze sobą. To trudne, ale nie niemożliwe. Wymaga czasu, dla każdego różnie długiego.

Jak wybaczyć sobie?

  • Nie stosuj podwójnych standardów.Bądź tak samo surowy dla siebie jak jesteś dla innych. Pamiętaj, że każdy popełnia błędy, a ważniejsze jest wyciągnięcie wniosków, jednak, aby to nastąpiło trzeba sobie wybaczyć i nie roztrząsać tego co się stało. Czy jeśli twój przyjaciel popełni błąd i będzie chciał naprawić wyrządzoną krzywdę, nie przebaczysz mu? Dlaczego nie postąpisz podobnie w stosunku do siebie? Wybacz sobie i uwierz w siebie, że jesteś wartościowy.
  • Nie pozwól by błędy cię definiowały.Nie jesteśmy tylko sumą naszych błędów, jeżeli nie skupiamy tylko na tym naszej uwagi. Nie chodzi o nie popełnianie błędów, ale o naukę na ich podstawie. Z jednej strony warto sobie wybaczyć błędy, a z drugiej praktykować wdzięczność za to, co zrobiłeś dobrze. Błąd nie sprawia, że stajemy się kimś innym, gorszym, po prostu się zdarza w wyniku zbyt małych starań, nieuważności, pomyłki, zdarzenia losowego. Nie obwiniaj się o coś na co nie miałeś wpływu, wybacz sobie i postaraj się bardziej, by to się kolejny raz nie przydarzyło, jeśli popełniłeś błąd.
  • Napisz do siebie wybaczający list. Opisz dokładnie, co sobie chcesz wybaczyć i dlaczego?
  • Praktykuj wybaczanie. Przez jakiś czas postaraj się znaleźć czas np. wieczorem przed snem by dokończyć zdanie: „Wybaczam sobie, że….”. Nie codziennie popełniamy błędy i krzywdzimy siebie lub innych, ale zdarzają nam się sytuacje, które zrobilibyśmy inaczej. Przeanalizuj dzień i bądź wobec siebie wybaczający. 

Jak wybaczyć komuś?

  • Rozpocznij proces zdrowienia. Wybaczanie jest trudne, wiąże się opatrywaniem ran, a to boli, dlatego czasem warto skorzystać z profesjonalnej pomocy zamiast domowych środków opatrunkowych. Traumę trzeba przepracować, a wybaczanie to tylko jeden z etapów. Jeżeli widzisz, że nie radzisz sobie z tym co cię spotkało, wciąż odtwarzasz w głowie to zdarzenie, czujesz napięcie, gniew i żal przez cały czas, rozpatrz poszukania pomocy.
  • Spróbuj zrozumieć osobę, która cię skrzywdziła. Często ponosi nas gniew, złość i chęć odwetu, ponieważ nasza perspektywa kończy się na doznanej krzywdzie. Nie chodzi o wywołanie litości by przebaczyć, ale o zrozumienie tego co kierowało osobą, jaka jest jej rodzinna historia, z czym się zmaga. Skoro twoje błędy pokazują tylko fragment tego kim jesteś, pomyśl w ten sposób o drugiej osobie.
  • Nie bierz tego do siebie. To nie twoja wina. Krzywda świadczy o krzywdzicielu, a nie o twojej wartości. 
  • Pozwól odejść myślom, które wiążą się z przeszłością. Nie ma sensu wciąż zadawać tych samych pytań: „Jak mógł mi to zrobić?”, „Nie dam rady teraz”. Na wiele z nich nie poznamy odpowiedzi lub nie ma dobrej odpowiedzi. Nikt bez względu na wygląd, ilość miłości, szacunek nie jest traktowany dobrze przez wszystkich. Zamiast drążyć niedoskonałość i błędy innych, lepiej ruszyć do przodu, odpuszczając i wybaczając.
  • Rozpocznij proces wybaczania i daj sobie czas.Możesz napisać list wybaczający, przeczytać go i wyrzucić. Możesz napisać list i wysłać go, jeżeli czujesz taką gotowość. Bywają dni, kiedy negatywne emocje są właściwie nie odczuwane, bywają takie dni, gdy w środku krzyczymy na cały świat, czując się oszukani. Nie ma recepty, ani schematu, który określi po ilu dniach będziesz w stanie wybaczyć. Staraj się, korzystaj z poprzednich wskazówek by wspierać ten proces, ale daj sobie czas. 

Wybaczanie jest tym trudniejsze, im większa krzywda czy strata nas dotknęła. Wybaczanie to proces, który wymaga czasu, cierpliwości, ale i naszego zaangażowania, ale przede wszystkim musimy pamiętać, że wybaczamy po to, abyśmy to my mogli żyć teraźniejszością i patrzeć w przyszłość, zamiast rozpamiętywania przeszłości. Czasem trzeba wybaczyć najpierw sobie, by móc wybaczyć innym. Nie tłum emocji, przeżyj je, przepracuj i daj sobie czas by wybaczyć. Ci, którym ta sztuka się udała podkreślają jak ważne doświadczenie to było i jak ogromnej ulgi doznali. 

You may also like